Wat is het auteursrecht?

Artikel 1 van de Auteurswet geeft het hele auteursrecht in een notedop weer: “Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.” Het werkbegrip is een ruim begrip, waardoor veel dingen een ‘werk’ zijn. Het auteursrecht gaat dus om veel meer dan geschreven tekst. En het gaat ook over veel meer dan kopiëren of piraterij.

De inhoud van het auteursrecht

Het auteursrecht is een uitsluitend recht. Het bestaat uit twee exploitatiebevoegdheden: openbaarmaken en verveelvoudigen en uit de zogenoemde persoonlijkheidsrechten. Het auteursrecht is om twee redenen een zwakker recht dan het octrooirecht of het merkenrecht. Ten eerste mag iedereen een werk zelfstandig maken. Er is dus geen enkel monopoliegehalte. Ten tweede is er een lange lijst met wettelijke beperkingen. Soms heeft een rechthebbende slechts een vergoedingsrecht, en soms hoeft een derde voor gebruik van het werk van een ander zelfs helemaal niets te betalen.

Begrippen in kort

Het werk

Boeken, kunst, software, onderdelen van een website

De maker

Auteur, ontwerper, componist, werkgever, onderneming

;De persoonlijkheidsrechten

Recht op naamsverlding, recht op verzet tegen aantasting

Wettelijke beperkingen

Eigen gebruik, thuiskopie, citaatrecht, parodie, portretrecht