Onafhankelijke schepping (par. 2.3.3)

Uitgangspunt in het auteursrecht is dat iedereen alles zelfstandig mag maken, ook al het al eens ergens gemaakt is. Wat niet mag is iets ontlenen aan een ander. Daarmee worden bewijs van datum en ontwerp-proces belangrijk, net zoals trouwens de bewijslast(verdeling). Neem het geschil tussen Barbie en Sindy. Maakt Sindy inbreuk? Hoe origineel is Barbie, en neemt Sindy dat over? Of is Sindy onafhankelijk van Barbie gemaakt? En wie moet dat bewijzen?

Hoezo: EOK&PS?

Zegt de advocaat van Sindy ..

Mevrouw de Voorzieningenrechter, kijkt u nu alstublieft en zeg dan zelf ..

  • blond haar en blauwe ogen - daar is toch niets origineels aan?
  • de kleur roze voor meisjespoppen - hoe kan het anders? Echt cultureel bepaald.
  • en als je roze hebt dat is geel optimaal contrasterend (flits - rapport kleurendeskundige)
  • die strikjes en dat jurkje? weet u nog wel ...
  • de grootte? Wordt bepaald door de ergonomie van de doelgroep (flits - rapport bewegingsdeskundige)
  • de strip aan die kant? Nou, de meeste mensen zijn rechts en pakken daar met hun duim omheen beet. Moet echt zo.
  • de naam Sindy blijft ver weg van Barbie (flits - rapport fonetisch deskundige)

Daar is dus weinig origineels aan. En echt anders kan het ook niet!

In het Sindy/Barbie arrest uit 1992 tussen de speelgoed-giganten Mattel en Hasbro beslist de Hoge Raad onder andere dat Barbie (wel) auteursrechtelijk beschermd is, dat Sindy misschien ook wel “te dicht” bij de merknaam Barbie blijft, en dat Sindy moet bewijzen dat zij haar creatie niet heeft ontleend aan Barbie, zelfs niet “onbewust”! Ga daar maar aan staan.

Er geldt voor auteursrechtelijke ontlening dus een omkering van de bewijslast. Dat maakt het belangrijk om een zgn. “paper trail” bij te houden van je ontwerp-proces, zodat je altijd kunt aantonen wanneer je wat maakte.